Nước trái cây dường như là thức uống chính và phổ biến trong nhiều bữa ăn của trẻ nhỏ. Loại nước làm từ trái cây tự nhiên không chỉ là một trong những sản phẩm cung cấp cho trẻ các loại vitamin và khoáng chất quan trọng. Nếu mẹ muốn cho trẻ uống nước trái cây, hãy cẩn thận kiểm soát việc tiêu thụ loại đồ uống này để trẻ tránh được những nguy cơ sức khỏe không đáng có. Vậy câu hỏi đặt ra là cho trẻ uống trái cây có thực sự tốt? Lựa chọn loại nước trái cây nào có nhiều lợi ích cho sức khỏe của trẻ? Bài viết dưới đây sẽ giúp các mẹ giải đáp những thắc mắc đó.
1. Lợi ích của nước trái cây với trẻ nhỏ
Kích thích vị giác trẻ nhỏ nhờ hương vị
Nước trái cây tươi được biết đến với hương vị tuyệt vời, vì vậy nhiều trẻ em rất thích thú loại nước này. Nhiều trẻ thích uống chúng hơn các loại đồ uống khác như nước hoặc sữa nguyên chất vì chúng thích đồ uống có hương vị hơn. Điều này có nghĩa là việc khuyến khích trẻ uống đủ nước có thể dễ dàng hơn, đặc biệt là vào mùa hè. Tuy nhiên, hương vị mà trẻ thèm ăn thường là do hàm lượng đường cao. Hầu hết các loại nước ép, sinh tố trái cây đều rất ngọt do hàm lượng đường tự nhiên cao.
Tham khảo thêm: Sự khác nhau giữa nước ép và sinh tố – Cái nào tốt hơn?
Lợi ích sức khỏe
Hầu hết các loại nước ép trái cây, sinh tố trái cây đều chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất quan trọng. Giá trị dinh dưỡng của nước trái cây phụ thuộc vào hỗn hợp trái cây và quy trình mà nước trái cây được bán trên thị trường. Một số quy trình sản xuất được sử dụng trong sản xuất quy mô lớn, bao gồm thanh trùng, thực sự có thể làm giảm giá trị dinh dưỡng của các thành phần được sử dụng. Nếu bạn muốn con mình uống nước trái cây vì những lợi ích sức khỏe của trái cây tươi, thì tốt hơn hết là bạn nên tự làm nước trái cây tươi tại nhà bằng máy xay sinh tố hoặc máy xay thực phẩm.
Những dưỡng chất có trong loại nước này sẽ mang đến nhiều lợi ích sức khoẻ cho bé: nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng, giúp bé phát triển khoẻ mạnh và phòng tránh được nhiều bệnh tật.
2. Những rủi ro khi cho trẻ uống nước trái cây
Sâu răng
Mối nguy hiểm lớn nhất của việc uống quá nhiều loại nước này có liên quan đến lượng đường cao. Đường tự nhiên trong chúng có thể gây sâu răng. Hầu hết các loại trái cây đều chứa nhiều đường fructose (đường trái cây), được giải phóng khi trái cây được nghiền hoặc ép. Đường này không được giải phóng theo cùng một cách khi tiêu thụ toàn bộ trái cây. Khi nước trái cây tiếp xúc vào răng miệng, đường có thể bao phủ răng. Đường tiếp xúc với bề mặt răng càng lâu thì khả năng ăn mòn bề mặt răng càng cao. Cuối cùng, sâu răng có thể xảy ra và có thể rất đau đớn.
Cũng giống như ảnh hưởng đến răng sữa, quá nhiều đường trong nước trái cây cũng có thể gây hại cho răng trưởng thành của trẻ khi chúng mọc. Để giảm tác hại của đường có trong đồ uống trái cây tự nhiên, chỉ nên cho trẻ uống những loại nước này trong bữa ăn.
Vấn đề về tiêu hoá
Trẻ nhỏ khá nhạy cảm với đầy hơi và chướng bụng do hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện. Đặc biệt đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, cơ thể trẻ thiếu các enzym cần thiết để xử lý hàm lượng đường cao trong nước ép và sinh tố. Ngay cả khi hệ tiêu hóa của trẻ hoàn hảo, trẻ vẫn cần hạn chế lượng nước ép trái cây nạp vào cơ thể mỗi ngày.
Ngoài các triệu chứng nêu trên, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị tiêu chảy do các loại nước gây ra do hệ tiêu hóa của chúng còn non nớt. Do đó, lúc này đường sẽ hấp thụ nước trong ruột già và vi khuẩn tự nhiên trong ruột sẽ lên men đường. Điều này gây sưng tấy và tiết dịch nhầy thường xuyên.
Theo các bác sĩ, bổ sung quá nhiều nước trái cây (đặc biệt là hơn 150 ml mỗi ngày) có thể khiến trẻ bị tiêu chảy. Tiêu chảy mãn tính, đôi khi được gọi là tiêu chảy ở trẻ sơ sinh, cũng có liên quan đến việc tiêu thụ quá nhiều thức uống này.
Tham khảo thêm: 10 công thức làm sinh tố thơm ngon từ 10 loại trái cây bổ dưỡng
Chậm tăng trưởng
Uống quá nhiều nước ép và sinh tố sẽ góp phần khiến em bé của bạn không thể lớn lên khỏe mạnh. Thức uống này có khả năng ức chế cảm giác thèm ăn của bé. Nếu cha mẹ cho trẻ ăn mà không hạn chế tiêu thụ, nước trái cây có thể thay thế sữa mẹ, sữa công thức hoặc các thực phẩm dinh dưỡng khác trong chế độ ăn của trẻ – đây lại là cơ sở dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh của trẻ.
Dễ gây béo phì
Những loại nước làm từ trái câythường có chỉ số đường huyết cao, nghĩa là tỷ lệ đường đơn trong chúng sẽ nhanh chóng làm tăng lượng đường trong máu của con bạn. Sự gia tăng lượng đường kích thích giải phóng insulin vào máu. Nồng độ insulin cao thúc đẩy quá trình tích trữ chất béo và làm trẻ thèm ăn hơn, khiến trẻ dễ bị béo phì.
Béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe liên tục sau này trong cuộc sống. Bởi vì các bậc cha mẹ thường nghĩ rằng nước ép và sinh tố trái cây là một lựa chọn tốt cho sức khỏe hơn nên họ không phải lúc nào cũng xem xét hàm lượng calo của những loại đồ uống này. Điều này có thể dẫn đến tiêu thụ quá nhiều calo.
Uống nhiều nước ép trái cây có thể khiến trẻ suy dinh dưỡng
Thức uống trái cây thường chứa nhiều đường đơn, nhưng lại thiếu tinh bột phức hợp, protein (chất đạm), chất béo, chất xơ và khoáng chất như sắt, canxi và kẽm. Nếu chế độ ăn uống của trẻ không cân bằng, trẻ có thể thiếu các chất dinh dưỡng thiết yếu. Uống nước trái cây vẫn cung cấp calo do có đường trong thức uống, nhưng uống quá nhiều loại nước này có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và/hoặc thiếu máu. Điều này là do uống quá nhiều nước trái cây khiến trẻ không uống đủ sữa để nhận được canxi và vitamin D cần thiết.
Giảm ăn trái cây
Trái cây cung cấp nhiều giá trị dinh dưỡng hơn nước ép trái cây. Tuy nhiên, nếu trẻ quá phụ thuộc vào nước hoa quả sẽ vô tình quên đi việc ăn hoa quả và bỏ lỡ những dưỡng chất rất tốt mà nước hoa quả không cung cấp được.
Vì vậy, không nên cho trẻ uống quá nhiều nước hoa quả trong bữa ăn hàng ngày. Tốt nhất, bé chỉ nên bú ít hơn 120 ml mỗi ngày nếu bé trên 6 tháng tuổi.
3. Có nên cho trẻ uống nước trái hay không?
Cho trẻ ăn thức ăn và đồ uống phù hợp là rất quan trọng, vì cơ thể trẻ cần dinh dưỡng phù hợp để tăng trưởng và phát triển. Tìm sự cân bằng phù hợp có thể khó khăn, đặc biệt là khi trẻ còn rất nhỏ. Một chủ đề đang được tranh luận sôi nổi là liệu đồ uống trái cây có thực sự tốt cho trẻ? Và loại đồ uống trái cây nào phù hợp cho trẻ em? Mặc dù trước đây một số chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng các đồ uống trái cây thay vì đồ uống có ga, nhưng ngày càng có nhiều bác sĩ cảnh báo rằng cũng nên hạn chế tiêu thụ nước hoa quả.
Nước ép và sinh tố trái cây vẫn có lợi cho sức khỏe, nhưng nên uống ở mức độ vừa phải. Nước ép, sinh tố trái cây ít xơ và ít dinh dưỡng hơn cả cây. Ví dụ, 1/2 cốc nước ép táo không chứa chất xơ và 13 gam đường. So sánh với 1/2 cốc táo cắt lát, có 1/2 gam chất xơ và 5,5 gam đường, vì vậy con bạn nên ăn trái cây tươi và uống nước sẽ tốt hơn. Bây giờ trẻ em nhận được nhiều chất dinh dưỡng và chất xơ hơn và ít đường hơn từ trái cây tươi.
Quá nhiều thức uống hoa quả cũng có thể gây tiêu chảy và sâu răng, thậm chí còn làm tăng béo phì khi trẻ em uống chúng thay vì các thực phẩm lành mạnh hơn. Nhưng nước trái cây không tệ: Với một ly nhỏ, bạn có thể thay thế được một trong bốn hoặc năm khẩu phần trái cây và rau hàng ngày được khuyến nghị cho trẻ em.
AAP vẫn khuyến nghị sữa và nước không béo/đã tách chất béo và nước cho trẻ em từ 1 tuổi trở lên, nhưng có thêm các khuyến nghị sau vào lựa chọn nước trái cây của con bạn:
- Không nên cho trẻ dưới 1 tuổi uống nước trái cây, mặc dù nhiều bác sĩ nhi khoa khuyên dùng một lượng nhỏ
- Trẻ em từ 1-3 tuổi, tối đa 120 ml/ngày;
- Trẻ từ 4 – 6 tuổi chỉ nên uống 120-180 ml mỗi ngày;
- Trẻ em 7-18 tuổi uống tối đa 220 ml mỗi ngày;
- Thay vì những loại đồ uống trái cây, trẻ em được khuyến khích ăn trái cây tươi;
- Nếu cho con uống nước ép, sinh tố,… thì phải là những loại nước này phải 100% tiệt trùng, không phải nước hoa quả đóng chai.
4. Lời kết
Trên đây là những giải đáp cho thắc mắc: Nước trái cây có tốt cho trẻ nhỏ không. Trong những điều kiện và cách sử dụng hợp lý thì các thức uống từ trái cây vẫn là thức uống tốt cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên bạn cũng nên để ý xem con mình có thật sự cần bổ sung loại nước này hay không và lưu ý đến những tác hại, liều lượng uống cho phù hợp để không gây ảnh hưởng tiêu cực tới sức khoẻ của bé nhé!